Një roman tronditës dhe reflektues mbi të drejtën e jetës, mbi dënimin kapital, mbi jetë të margjinalizuara, mbi fate ogurzeza që zot se mund të ndryshohen.
Informacion i përgjithshëm rreth librit
Lukas Santana është një gangster i ri me origjinë meksikane, ushtar i thjeshtë i një prej bandave më të egra të Rio Grandes, në Teksas. I dënuar padrejtësisht me vdekje, ndonëse nuk ka vrarë askënd, i kalon dhjetë vjetët e fundit të jetës i mbyllur në qeli, në pritje të ekzekutimit. I zhytur në dëshpërim, do të orvatet disa herë të kryejë vetëvrasje. Pranë do t’i qëndrojnë njerëz me humanizëm të jashtëzakonshëm. Mbi të gjitha, Beatris Masedo, e cila do të heqë dorë nga ëndrrat e saj rinore për ta shoqëruar Lukasin në të mirë e në të keq për hir të dashurisë së marrë që ndien për të.
“Jeta e shkurtër e Lukas Santanës” nuk është thjesht një roman, por historia e vërtetë e një djaloshi teksan, të cilin Donesi e ka shoqëruar përgjatë verës së mbrame të jetës së tij. Ai është një reflektim mbi dënimin kapital dhe mënyrat perverse të shfrytëzimit të sistemit të drejtësisë, mbi kthesat ogurzeza të fatit dhe përpjekjet e dëshpëruara të shtresave të margjinalizuara për të kaluar një prag të pakapërcyeshëm, një pasqyrë e vetëmohimit të grave në çfarëdolloj sistemi.
Një roman koral shumë i fuqishëm, që di të risjellë shpresat dhe dështimet personale përtej ligjeve.
Kritika
Ndoshta pyetja duhet shtruar në nivel njerëzor: a mundet një individ të jetë edhe barbar edhe gjeni? Edhe artist edhe kriminel? Elvira Dones i jep përgjigje, duke u bërë antropologe dhe psikologe, e vrazhdë dhe mikpritëse. Mban përbrenda të gjithë regjistrat e mundshëm të rrëfimit, edhe tani që interesohet për “Ligjin e Bandave”, një tjetër tmerr i sistemit juridik amerikan. Roberto Saviano, La lettura
Elvira Dones di të përshkruajë me mjeshtëri situatat (përmes imazheve, tingujve, aromave), por edhe jetë njerëzore të lënduara thellë, të braktisura, të lëna në mëshirë të një fati mizor dhe të padrejtë.
Noi Donne
Dhjetë vjet të tmerrshëm, të jetuar mes depresionit dhe dorëzimit, në një alternim gjendjesh shpirtërore që Elvira Dones i rrëfen mjeshtërisht, me një stil plot patos emocional dhe tërësisht e përfshirë në ngjarje. Naufraghi
Mbi autoren
Elvira Dones është autore e shumë veprave në prozë (romane dhe vëllime me tregime), si edhe gazetare-regjisore filmash dokumentarë e skenariste kinematografike. Ajo shkruan në gjuhën shqipe dhe në italishte. Veprat e saj janë nderuar me çmime të ndryshme ndërkombëtare, letrare dhe gazetare. Në vitin 2014, Dones u shpall shkrimtarja e vitit gjatë Panairit të Librit në Prishtinë, Kosovë, për romanin “Luftë e vogël e përkorë”.
Botime Pegi ka sjellë për lexuesit “Jeta e shkurtër e Lukas Santanës” (2024), “Ditë e bardhë e fyer” (2017), “Yjet nuk vishen kështu” (2015), “Dashuri e huaj” (2015), I love Tom Hanks (2014).
Fragmente nga libri
1) Po të shkruaj me dorë edhe ngaqë janë ditët e fundit që po i përdor, duart. Sot është e martë, dy tetor, pikë për pikë gjashtëmbëdhjetë ditë para se të vdes. Ideja për të të shkruar një letër që të të mbërrijë një vit më pas më lindi sot në mëngjes, ide e çuditshme apo jo? Hëm, ndoshta do ta kem parë në ndonjë film? Ose ndoshta dua të luaj rolin e kokës së madhe dhe të të befasoj të paktën një herë, siç më ke befasuar
ti, gjithnjë më ke befasuar, sepse njerëz të bukur në këtë jetë kurrë s’kam njohur, dhe e kam me tërë mend, kurrë, me përjashtim të familjes sime dhe të Xhefit.
2) Në mes të atij qelbësirëllëku mësonin seksin, bëheshin dru me bar e drogë dhe, si pa e kuptuar, fillonin të plakeshin. Mu aty, vajzat mbeteshin shtatzëna e nxirrnin nga rropullitë fëmijë që ndonjë riosh farëhedhës ua mbillte në bark e pastaj zhdukej pa nam e nishan. Pas lindjes, nënat e reja ktheheshin bashkë me foshnjat në vendin e gjëmës. Teksa shihnin ato qenie tërë flokë e me lëkurë të zeshkët, të rinjtë mbeteshin memecë dhe bluanin mendime që nuk dinin si t’i lidhnin.
3) Zemra ime,
Sot na duhet të sillemi si të rritur, unë nga kjo anë e xhamit, ti nga ana tjetër. Do t’ia dalim, Beti, e kur të lexosh këta rreshta e di që do më japësh të drejtë, sepse do kesh kuptuar që ia kemi dalë mbanë vërtet.
Sot s’ka për të më ikur zari, Beti, të betohem, do më shohin. Sot jo e jo. Por mallkuar kjo botë.
4) Pas premtimeve lumë për dashuri të përjetshme – të dua të dua të dua; dhe unë çmendem për ty çmendem për ty çmendem për ty – pas seksit dhe djersës, shtrirë në brinjë, bërë njësh me njëri-tjetrin, herë pas here, ajo nuk pipëtinte, as ai. Kish ndodhur sa hap e mbyll sytë, pat menduar Beatrisi, prandaj ndoshta ishte më mirë që, për pak kohë, të mos nxirrnin zë. Kjo punë pat ndodhur shumë shpejt, ishte përsëritur plot herë dhe, meqë s’ishte mësuar me gjëra të bukura, më mirë të mos flisnin, për të mos e trembur, gjënë.
