Pas 1 janarit 2017 do të lejohen të importohen në vend vetëm makina të reja dhe të përdorura, të cilat plotësojnë standardet “euro 5” të shkarkimeve në ajër, raporton “Panorama”, duke zbardhur draftin e Qeverisë lidhur me automjetet, kush ç’regjistrohen dhe çfarë do importohet pas 1 janarit të ardhshëm. Masa parashikohet në projektvendimin e hartuar nga Ministria e Mjedisit dhe Ministria e Transporteve, e cila pritet që së shpejti t’i dërgohet për miratim qeverisë. “Pas datës 1 janar 2017, lejohet të importohen në Republikën e Shqipërisë vetëm mjetet motorike të kategorisë M dhe N, të reja dhe të përdorura, që plotësojnë standardet ‘euro 5’ të shkarkimeve në ajër”, thuhet në relacionin e projektvendimit. Në kategorinë e makinave që plotësojnë standardin “euro 5” përfshihen makinat e prodhuara nga 1 janari i 2010 deri më 31 dhjetor të 2015-ës. Sipas Ministrisë, hartimi i këtij drafti ka si qëllim uljen e nivelit të ndotjes nga makinat e vjetra. “Qëllimi i këtij vendimi është të mbrojë shëndetin e njeriut dhe mjedisin nga shkarkimet e ndotësve të gaztë prej mjeteve motorike, nëpërmjet përcaktimit të kushteve të importit të tyre në Republikën e Shqipërisë dhe vendosjes së limiteve të shkarkimeve për këta ndotës”, thuhet në projektvendim. Për makinat e importit është propozuar që pas datës 1 janar 2017 të lejohen të importohen vetëm makina të reja dhe të përdorura, që plotësojnë standardet “euro 5” të shkarkimeve në ajër, raporton “Panorama”. Makinat që plotësojnë standardin “euro 5” janë ato me vit prodhimi nga 1 janari i 2010-ës deri më 31 dhjetor të 2015-s. Në draft përcaktohet që do të jetë administrata doganore që do të kontrollojë importin e makinave, dhe në rast se ato nuk plotësojnë standardin “euro 5”, do të ndalohen të importohen. Nga doganat do të kontrollohen dokumentacioni i mjetit, duke përfshirë specifikat teknike të tipit të mjetit. Në rastin kur kontrolli doganor nuk mund të përcaktojë nëse mjeti është në përputhje me standardet “euro 5”, vlerësimi do të kryhet nga qendrat e kolaudimit. “Ngarkohen autoritetet doganore të kontrollojnë dhe të ndalojnë importin e mjeteve motorike që nuk i plotësojnë kushtet e përcaktuara në ligj. Kontrolli doganor do të përfshijë ekzaminimin e dokumentacionit të mjetit motorik dhe krahasimin e automjetit dhe të dokumenteve që e shoqërojnë me specifikat teknike për këtë tip të veçantë të automjetit. Në rastin kur kontrolli doganor nuk mund të përcaktojë nëse mjeti është në përputhje me standardet ‘euro 5’, vlerësimi kryhet nga qendrat e kontrollit teknik (QKT) të miratuara nga Ministria përgjegjëse për Transportin”, thuhet në relacionin e projektvendimit. Masa të ngjashme janë duke u zbatuar edhe në vendet e rajonit dhe më gjerë. Sipas Ministrisë së Mjedisit, Shqipëria është shumë larg standardit “euro 5” që po zbatohet në vendet e Bashkimit Europian që prej vitit 2010, apo “euro 6” qysh nga dhtatori 2015. Mali i Zi, që prej vitit 2011 lejon vetëm importin e automjeteve që i përkasin “euro 5”, të reja dhe të përdorura. Serbia lejon vetëm importin e automjeteve “euro 3”, të reja dhe të përdorura. BosnjëHercegovina lejon vetëm importin e automjeteve “euro 5”, të reja, që prej vitit 2010 dhe “euro 3” për automjetet e përdorura. Maqedonia, që prej korrikut 2015 lejon vetëm importin e automjeteve “euro 5” të reja dhe “euro 4” për automjetet e përdorura.
KUSH PËRJASHTOHET NGA “EURO 5”
Projektvendimi parashikon që nuk zbatohet standardi “euro 5” për importin e makinave të hershme me interes historik dhe koleksionimi, si dhe makinat e prodhuara deri në dhjetor të 1970-s. Po ashtu do të përjashtohen nga plotësimi i standardit “euro 5” edhe makinat, të cilat paraqesin vlera teknike muzeale apo trashëgimi kulturore. Drafti parashikon edhe përjashtimin e makinave të importuara me qëllim dhurimin e tyre si ndihmë humanitare në përputhje me legjislacionin kombëtar që rregullon donacionet dhe ndihmat humanitare.